تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی (ورق گرم و سرد) در تولید، کاربرد و قیمت

🧱 ۱. تعریف کلی

فولاد خام (شمش) بعد از ذوب و ریخته‌گری باید به صورت ورق یا مقاطع نورد بشه.
فرآیند نورد یعنی «عبور دادن فولاد داغ یا سرد از میان غلتک‌ها برای کاهش ضخامت و افزایش طول».
این کار دو مدل داره:

• نورد گرم → ورق سیاه (Hot Rolled Steel)
• نورد سرد → ورق روغنی (Cold Rolled Steel)

🔥 ۲. ورق گرم (ورق سیاه)

🔧 فرآیند تولید:

1. شمش فولادی تا حدود ۱۱۰۰ درجه سانتی‌گراد حرارت داده میشه.
2. از میان غلتک‌ها عبور می‌کنه تا ضخامتش کم بشه.
3. بعد از خنک شدن، در رول یا شیت بریده و بسته‌بندی میشه.

⚙️ ویژگی‌ها:

• سطح زبر و رنگ تیره (به خاطر اکسید شدن در دمای بالا)
• ابعاد دقیق نیست چون در خنک شدن جمع‌شدگی داره
• شکل‌پذیری خوب ولی دقت ابعادی پایین‌تر
• قیمت پایین‌تر چون تولیدش ساده‌تره
• استحکام معمولی (به‌نسبت ورق سرد کمتر)

🏗️ کاربردها:

• سازه‌های فولادی و ساختمانی (نبشی، ناودانی، قوطی و...)
• تانک‌ها، سیلوها و مخازن
• ریل و شاسی خودرو
• کشتی‌سازی و ماشین‌آلات سنگین
• ساخت ورق مادر برای تولید ورق سرد

🧊 ۳. ورق سرد (ورق روغنی)

🔧 فرآیند تولید:

1. از ورق سیاه اسیدشویی‌شده به عنوان ماده اولیه استفاده میشه.
2. در دمای محیط از بین غلتک‌های بسیار دقیق عبور می‌کنه.
3. ضخامت کم و سطح براق ایجاد میشه.
4. در انتها برای جلوگیری از زنگ‌زدگی، با روغن محافظ پوشش داده میشه.

⚙️ ویژگی‌ها:

• سطح بسیار صاف، براق و یک‌دست
• دقت ابعادی بسیار بالا (تلورانس میلی‌متری)
• استحکام مکانیکی بیشتر (به خاطر کار سرد)
• قابلیت رنگ‌پذیری و آبکاری عالی
• قیمت بالاتر نسبت به ورق گرم

🧰 کاربردها:

• بدنه لوازم خانگی (یخچال، لباسشویی، اجاق و...)
• صنعت خودرو (درها، کاپوت، گلگیر)
• تجهیزات اداری، تابلو برق، مبلمان فلزی
• تولید ورق گالوانیزه و ورق رنگی

⚖️ ۴. مقایسه فنی دقیق

🧮 ۵. نکته جالب: اثر فرآیند بر ساختار فولاد

• در نورد گرم، دمای بالا باعث میشه دانه‌های بلوری فولاد بزرگ‌تر بشن → مقاومت کاهش پیدا می‌کنه اما شکل‌پذیری بهتره.
• در نورد سرد، چون در دمای محیط انجام میشه، دانه‌ها کوچک‌تر و متراکم‌تر می‌شن → مقاومت و سختی بیشتر میشه ولی فرم‌دهی سخت‌تر.